Đến 80% giá pin năng lượng mặt trời (Module PV) dựa trên chi phí nguyên liệu thô. Đầu năm 2021, giá thủy tinh cho việc hoàn thiện tấm pin đã không giảm so với mức giá cao của các tháng trước, trong khi đó giá polysilicon vẫn tiếp tục tăng. Vì vậy giá đã tăng trên toàn bộ chuỗi cung ứng năng lượng mặt trời.
Gần đây, giá của các tấm năng lượng mặt trời liên tục tăng trên diện rộng theo như giá thầu của nhiều nhà đầu tư năng lượng vào năm 2021. Giá thầu cao nhất của CNNC Nanjing cho dự án PV 1,3 GW là hơn 1,8 RMB/watt, trong khi giá thầu cao nhất cho một dự án 7GW của Tập đoàn China Huadian Corporation cũng lên tới 1,779 RMB/watt. So với năm 2020, giá thầu đã tăng lên 10% chỉ trong có 1 năm.
Dưới đây là những lý do chính giải thích cho giá tấm pin tăng vọt trong năm nay
Thiếu nguyên liệu thô bao gồm polysilicon, kính, EVA, bạc… để làm tấm pin trong khi nhu cầu dòng sản phẩm ở các nước vẫn tăng cao. Tình trạng thiếu hụt này sẽ tiếp tục diễn ra và có thể còn trở nên nghiêm trọng hơn vào những tháng tới cho đến khi nhu cầu giảm và khả năng cân bằng công suất ở thượng nguồn tăng lên.
Thiếu cell pin loại A do chuyển đổi kích thước và dây chuyền sản xuất. Đối với một số nhà máy, việc sử dụng cell loại B có thể rẻ hơn 20% so với loại A. Điều này là đôi khi làm giá thành giá thấp nhưng không may là sẽ bị nhận biết được qua biện pháp test EL và không thể thỏa mãn các tiêu chuẩn chất lượng.
Giá polysilicon đã tiếp tục tăng mạnh trong tháng 3 và việc mua sản phẩm này đang trở nên khó khăn. Đặc biệt, nguồn cung ứng polysilicon toàn cầu đang bị gián đoạn đã làm ảnh hưởng tới sản xuất quá trình sản xuất các tế bào quang điện lẫn tấm pin. Giá polysilicon gần đây đã tăng thêm 10% so với quý 4 năm 2020 mặc dù các nhà máy sản xuất chúng đang hoạt động hết 100% công suất. Đối với thị trường ngoài, việc ngăn chặn và kiểm soát đại dịch làm chậm lại việc cung ứng đối với polysilicon nhập khẩu, kéo dài thời gian thông quan, cùng với các vấn đề chưa giải quyết liên quan đến việc thiếu hụt hoàn toàn các container vận chuyển và gia tăng chi phí. Giá polysilicon trên thị trường quốc tế sẽ còn tiếp tục tăng lên nữa.
Giá Silicon cho các tế bào Mono đã tăng lên khoảng 114,2 RMB/kg và giá poly đã lên tới 63,3 RMB/kg. Theo đó giá cell pin đã tăng 25% so với năm ngoái. Cái nhìn về giá tấm pin mặt trời cũng rõ ràng, một số công ty lớn đã bí mật điều chỉnh chiến lược giá và xác nhận rằng việc tăng giá là không thể tránh khỏi. Điều đã thấy rõ trong các cuộc đấu thầu gần đây ở Trung Quốc.
Các nhà sản xuất pin năng lượng mặt trời đang chịu nhiều áp lực đội vốn chi phí nguồn cung ứng nguyên vật liệu sản xuất, khi tình trạng thiếu nguồn cung nguyên liệu tiếp tục tăng lên gần đây. Chính vì vậy hầu hết nhà sản xuất hàng đầu trong ngành như Jinko Solar, Longi, JA đều có hành động đảo ngược chính sách giảm giá và tăng giá các gói thầu, một số khác đã thông báo cho khách hàng của họ về việc tăng giá bán này.
Thực sự rất khó để đưa ra mức giá giống như 6 tháng trước đây mà không ảnh hưởng chất lượng ngay cả đối với các nhà sản xuất liên kết theo chiều dọc (tự cung ứng cell, wafer), chưa kể đến các nhà sản xuất pin mặt trời thuần túy hoặc nhà sản xuất cấp 2. Vì vậy, điều quan trọng là bên cạnh chú ý đến mức giá hấp dẫn nhưng vẫn phải đảm bảo các tấm pin được sử dụng cho đơn đặt hàng có chất lượng tốt. Bởi vì sản phẩm chất lượng thấp sử dụng nguyên liệu thô có chất lượng kém hơn thì luôn có sẵn trên thị trường.
Quan sát về tình trạng hiện tại của thị trường đấu thầu tấm pin chỉ ra rằng giai đoạn đàm phán giữa các doanh nghiệp và các khu vực hạ nguồn và thượng nguồn đang diễn ra khi mà chi phí tăng cao. Một số dự án trong nước đang có những yêu cầu khắt khe đối với nhà sản xuất tấm pin. Yêu cầu này liên quan về tiến độ giao hàng và giá bán cao nhất, thậm chí trong số các dự án từng phần còn quy định về dòng điện và kích thước của tấm pin. Hơn nữa nếu như không có gì thay đổi của bản dự thảo về giá điện mặt trời FIT 3 thì yêu cầu các tấm pin phải có hiệu suất tấm pin trên 19% hay hiệu suất tế bào đạt 20%, vì thế mà thị trường nước ta càng tập trung vào các hãng pin lớn, uy tín và chất lượng.
Sự hỗn loạn trong chuỗi cung ứng điện mặt trời có thể kéo dài ít nhất ba tháng hoặc lâu hơn cho đến khi cung và cầu tiếp tục cải thiện và cân bằng trở lại.
